Stanisław Barańczak. Zwierzęca zajadłość. Z zapisków zniechęconego zoologa. Wyd. A5, Poznań 1991.
Tomik poetycki, zawierający 29 zabawnych wierszy o zwierzętach opatrzonych rewelacyjnymi rysunkami Wojciecha Wołyńskiego.
Tomik skomponowany jest na zasadzie zwierzęcego alfabetu – każdej literze przysługuje jedno zwierzę (wyjątkiem jest tu litera K – uprzywilejowana aż dwoma zwierzakami, co zresztą autor skwapliwie tłumaczy), a każdemu opisanemu zwierzakowi towarzyszy genialna ilustracja, tworząca z tekstem poetyckim jedną całość, a nie będąca jedynie dodatkiem do wiersza.
Prawo do zabijania. Znak 2013, 694 (3)
Zeszyt znaku poświęcony jedzeniu mięsa. Z jedzeniem mięsa wiązała się niegdyś wina, którą pozwalał wyrazić i poniekąd zmazać rytuał. Dziś znika nam ona sprzed oczu tak jak zabijanie zwierząt, będące obecnie zaawansowanym technologicznie procesem przemysłowym. Czy mięsożerność przystoi jeszcze współczesnym ludziom? Piszą: Siemienowicz, Szyjewski, Paziński.
Zwierzę, którym jesteś. Znak 2015, 720
Pytanie o status zwierzęcia jest być może jednym z najistotniejszych, które musi sobie zadać współczesna filozofia. Okazuje się bowiem, że różnica między człowiekiem a zwierzęciem (czy szerzej: między tym, co ludzkie i nieludzkie) nie jest trwała, niepodważalna i wieczna. Wprost przeciwnie – „zwierzęcość” destabilizuje dotychczasowe rozumienie podmiotu, prowokuje przesunięcie granic humanizmu, rozbija oczywistość Homo sapiens.
Czy wyrzucone niegdyś na marginesy antropologii zwierzę nie wzbogaca międzygatunkowej wspólnoty, a tym samym człowieka? Jak szanować ludzko-nieludzką różnicę i różnorodność? Dlaczego traktowanie nieludzi na równych (z ludzkimi) prawach jest wizją utopijną? Jakim językiem mówić w imieniu tych, których języka człowiek nie potrafi zrozumieć?
Nadanie zwierzętom pozaludzkim statusu osoby stawia nas w centrum pytań o podmiotowość. Kwestię tę w najnowszym numerze miesięcznika „Znak” podejmują znakomici autorzy: Andrzej Elżanowski bada różnice między podmiotami osobowymi i nieosobowymi, Jacques Derrida zastanawia się nad coraz mniej wyraźną granicą między człowiekiem a zwierzęciem, Zbigniew Mikołejko opowiada o doświadczeniach cierpienia i śmierci, które łączą ludzi i zwierzęta w sposób niepodważalny. Wątki te dopełniają głosy Miry Marcinów na temat szalonych zwierząt i Krzysztofa Koransa o szympansach, bonobo i Homo sapiens.
O cierpieniu zwierząt. Znak 2008, 637, 6
Monograficzny zeszyt czasopisma Znak pt. „O cierpieniu zwierząt”, 2008, 637 (6). ażdy, kto czytał Dziennik Gombrowicza, zapamiętał scenę na argentyńskiej plaży, kiedy to Witoldo próbował ratować odwrócone na grzbiet żuczki. Albo opowieść z tego samego drugiego tomu Dziennika o dogorywającym psie Dusia Jankowskiego, którego trzeba było dobić. W kontekście tych historii Gombrowicz stawia tezę, że cierpienie zwierząt jest całkowicie bez-zasadne i właśnie dlatego w najwyższym stopniu przerażające. Dopowiada, że nawet chrześcijanie nie potrafią sobie z nim poradzić, bo nie obejmuje go plan zbawienia. Czy jest tak rzeczywiście? W naszym numerze chcemy skomplikować obraz chrześcijaństwa, a zarazem pokazać, że cierpienie „braci mniejszych” powinno nas najżywiej obchodzić i nie musi oznaczać stępienia wrażliwości na udrękę ludzi. O. Wacław Hryniewicz przywołuje te tradycje myśli i duchowości chrześcijaństwa, które próbowały pokazać, że „nową ziemię i nowe niebo” zaludnią także „odnowione” rośliny i zwierzęta. O. Wacław Michalczyk w duchowości św. Franciszka odkrywa najgłębszy sens ubóstwa wyrażającego się w miłości do wszystkich stworzeń. Uzupełnieniem refleksji teologów jest artykuł Janusza Tazbira przypominający krwawą historię ludzkiego podboju świata zwierząt i tekst s. Barbary Chyrowicz, która jako etyk porównuje ze sobą cierpienie ludzi i istot niższych. Praktyczne wskazówki przynoszą teksty Adama Wajraka i Michała Olszewskiego.
Spis treści:
JANUSZ TAZBIR – Ludzie przeciwko zwierzętom
WACŁAW HRYNIEWICZ OMI – Chrześcijaństwo a świat przyrody
WACŁAW MICHALCZYK OFM – Święty Franciszek z Asyżu i stworzenia
BARBARA CHYROWICZ SSpS – Cierpienie ludzi – cierpienie zwierząt
ADAM WAJRAK – Las i jego cierpiący mieszkańcy
MICHAŁ OLSZEWSKI – Kręta ścieżka mięsożercy
Zwierzęta, nasi bracia mniejsi, 1998, 7
monograficzny zeszyt czasopisma Więź, 1998, 7 (477) poświęcony zwierzętom pt. Zwierzęta, nasi bracia mniejsi.
Spis treści:
ks. Roman E. Rogowski. Zwierzęta – nasi mniejsi bracia
ks. Jan Twardowski. Nie lekceważ • Wiersz dydaktyczny
Andrzej Friszke. Zwierzęta a człowiek rozumny
Teresa Liszcz. Zwierzęta w prawie stanowionym
Adam Wajrak. Cierpienia dzikich zwierząt
Ludmiła Marjańska. Trzy strofy o wielbłądach
Cezary Gawryś. Proboszcz, ludzie i zwierzęta
Dwóch włóczęgów, dwóch przyjaciół
Julia Hartwig. Kot Maurycy
Andrzej Friszke. Muszka, Maks i Sonia
Agnieszka Magdziak-Miszewska. Nasze psy
Piotr Matywiecki. 94 *** (Jeszcze milczenie Boże...)
ks. Henryk Paprocki. Czy tylko człowiek będzie zbawiony?
Mikołaj Dubinin OFMConv. Święty Franciszek i jego brat Słońce
Cezary Żechowski. Wiersze
Marek Melnyk. Krótki przewodnik po domu i zagrodzie Ottona Rohde (2)
Piotr Wojciechowski. Jeden świat, jeden mózg; Metalogika metafizyki
Zofia Romanowiczowa. Trybulacje Proboszcza P.
Zwierzenia zwierząt. 2019, 3
Monograficzny zeszyt czasopisma “Tygodnik Powszechny” pt. Zwierzenia zwierząt. 2019, wydanie specjalne nr. 3 (11).
stworzenia w najlepszych tekstach. Tokarczuk, Stasiuk, Hołownia, de Waal, Robiński, Łubieński, Zajączkowska: 172 strony znakomitych Autorek i Autorów o zwierzętach - i relacjach ludzi ze zwierzętami.
Nasi bracia mniejsi. Ethos 2013, 26, 2
Monograficzny zeszyt czasopisma ETHOS kwartalnika Instytutu Jana Pawła II KUL (2013, 26, 2(102)) pt. „Nasi bracia mniejsi” poświęcony poświęcony jest namysłowi nad aksjologicznym statusem zwierząt oraz zagadnieniu, czy zwierzętom przysługują określone uprawnienia, a jeśli tak, to jaka jest natura tych uprawnień oraz jakie rodzą one postulaty dla teorii etycznych. Zagadnienie etyki postępowania wobec zwierząt (ang. animal ethics) jest szeroko dyskutowane we współczesnej kulturze Zachodu zarówno na poziomie debaty publicznej, jak i dyskusji naukowych prowadzonych przez filozofów (w szczególności etyków), teologów, antropologów kultury, etologów, socjologów i psychologów.
Ślipko Tadeusz. Bioetyka. Najważniejsze problemy. Wyd. Petrus, 2009, Kraków
Bioetyka stała się częścią życia. Wymknęła się z laboratoriów, spod mikroskopów, z probówek, przechowujących tkanki w temperaturze ciekłego azotu, przeniknęła mury laboratoriów, klinik i szpitali, by dotrzeć do ludzi, borykających się z trudnymi problemami, stawiających fundamentalne pytania, stojące blisko życia:
- Czy embrion to już człowiek?
- Czy można sklonować czowieka?
- Czy można pogodzić ewolucję z nauką Kościoła?
Jest to najważniejsza książka, uznanego etyka o międzynarodowym autorytecie, o. Tadeusza Ślipko SJ, zakorzeniona w badaniach naukowych, podejmująca takie zagadnienia, jak:
- ewolucja
- sztuczne zapłodnienie
- diagnostyka prenatalna
- klonowanie
- transplantacje narządów i krwiodawstwo
- eutanazja
- świat zwierząt w świetle etyki
- manipulacje genetyczne
- sterylizacja i kastracja
- stosowanie środków znieczulających (anestezja)
- kara śmierci i samobójstwo
- AIDS i wiele innych problemów
Starowiejski, Marek. Zapytaj zwierząt, pouczą, czyli opowiadania wczesnochrześcijańskich pisarzy o zwierzętach. WAM 2014
To zbiór opowiadań o zwierzętach, który pokazuje serdeczny do nich stosunek, a także ich bogatą symbolikę. Zawiera teksty głównie z Biblii, apokryfów, opowiadań o męczennikach, literatury monastycznej, czy poezji. Utwory zostały starannie dobrane, tak by były ciekawe, różnorodne i reprezentatywne. Przede wszystkim jednak mają być bardziej tekstami do czytania niż zbiorem materiałów naukowych.
Smykowski, Krzysztof. Eksperymenty medyczne z wykorzystaniem zwierząt. Wyd. KUL, Lublin 2017
Książka przedstawia zasady etyczne wykorzystania zwierząt w eksperymentach medycznych, na gruncie teologicznomoralnym. Ukierunkowuje człowieka współczesnej wrażliwości na prawa zwierząt oraz jest próba stworzenia zestawu zasad ogólnych do oceny szczegółowych działań w tym zakresie.
Probucka, Dorota. Etyczne potępienie myślistwa. Universitas, 2020
Książka pokazuje ona z szerokiej perspektywy problem myślistwa: prawnej, językowej, etycznej, ewolucyjnej, kulturowej, społecznej, egzystencjalnej i teologicznej. Jest niezwykle dogłębnie przemyślanym zbiorem tekstów zawierających argumentacje przeciwko myślistwu (…) i określa strategie zmian społecznych związanych z eliminacją myślistwa z kulturowych wzorców zachowań.
Nowosielski, Jerzy. O herezjach i naszych braciach mniejszych. W: Z. Podgórzec. Mój Chrystus. Rozmowy z Jerzym Nowosielskim. Wyd. Łuk, 1993, s. 29-59
Rozmowy z jednym z najznakomitszych malarzy naszych czasów, a przy tym wnikliwym znawcą teologii prawosławnej - Jerzym Nowosielskim. Wszystkie wypowiedzi artysty łączy żywe odczuwanie istotnych problemów współczesności, pragnienie uczestniczenia, choćby refleksją i przestrogą, w zmieniającej się wokół nas rzeczywistości. ten rozdział poświęcony jest stosunkowi chrześcijan do zwierząt.