de Waal, Frans. Wiek empatii. Jak natura uczy nas życzliwości. Copernicus Center Press, 2019
Jak głęboko sięgają korzenie ludzkiej życzliwości? Czy w świecie zwierząt odnajdziemy współczucie, empatię i uczciwość? Nie wierzcie tym, którzy mówią, że musimy walczyć o przetrwanie, bo taka jest natura. Wiele zwierząt przeżywa nie poprzez eliminowanie innych i przywłaszczanie sobie wszystkich zasobów, lecz poprzez współpracę i dzielenie się. Potrzebna jest więc całkowita rewolucja w tym, jak postrzegamy naturę ludzką. Zbyt wielu ekonomistów i polityków modeluje społeczeństwo ludzkie jako wieczną walkę, jaka ich zdaniem występuje w przyrodzie, a która jest tak naprawdę czczym wymysłem. Zachowują się jak magik, który najpierw podrzuca swoje założenia ideologiczne do kapelusza natury, aby następnie wyciągnąć je triumfalnie za uszy, demonstrując nam, jak bardzo świat przyrody zgadza się z ich poglądami. To sztuczka, na którą zbyt długo dawaliśmy się złapać. Jest jasne, że w świecie występuje konkurencja, jednak ludzie nie mogą żyć, jeśli ograniczą się tylko do niej. - Frans de Waal.
de Waal, F. Małpy i filozofowie. Copernicus Center Press 2019 (c.2006)
Marc Bekoff i Jessica Pierce łącząc wieloletnie doświadczenie i badania z zakresu poznania dowodzą, że zwierzęta posiadają szeroki repertuar zachowań moralnych. Nie tylko wykazują się poczuciem sprawiedliwości i wzajemności, ale też są zdolne do ufności, wybaczania i empatii.
Bekoff, M., Pierce J. Dzika sprawiedliwość. Copernicus Center Press, 2018
Marc Bekoff i Jessica Pierce łącząc wieloletnie doświadczenie i badania z zakresu poznania dowodzą, że zwierzęta posiadają szeroki repertuar zachowań moralnych. Nie tylko wykazują się poczuciem sprawiedliwości i wzajemności, ale też są zdolne do ufności, wybaczania i empatii.
Jaromi, Stanisław. Boska Ziemia. Wyd. Znak 2019
Czyńcie sobie Ziemię kochaną. Czy Biblia usprawiedliwia wycinanie lasów? Skąd się wziął mit, że ekologia to lewacka mrzonka, z którą katolikom jest nie po drodze? Po co papież mówi o zmianie klimatu? I co zrobić z argumentem, że człowiek jest koroną stworzenia i wolno mu do woli eksploatować Ziemię? O. Stanisław Jaromi przekonuje, że chrześcijaństwo od zawsze było „zielone”. Pisze o idei kosmicznego braterstwa, grzechach ekologicznych i męczennikach Ziemi. Pokazuje też, że dylemat: albo interes człowieka, albo ochrona środowiska, jest wielkim nieporozumieniem. Świat jest naszym wspólnym domem – od nas zależy, czy będzie gościnny i przyjazny dla wszystkich.
Dzwonkowska, D. i in. Filozofia wobec świata zwierząt. Wyd. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Warszawa 2015
Autorzy monografii próbują odpowiedzieć na pytania związane z ochroną zwierząt: jak wygląda ona w prawodawstwie, czy jest wystarczająca, czy ogranicza cierpienie zwierząt i wpływa na poprawę ich dobrostanu, dlaczego chronimy tylko wybrane gatunki zwierząt. Autorzy podejmują dyskusję z antropocentrycznym podejściem do ochrony przyrody. Analizują znaczenie empatii i współodczuwania w trosce o jakość życia zwierząt, a także przybliżają poglądy konkretnych myślicieli, zwłaszcza Bryana G. Nortona, Toma Regana i mało znanej w Polsce Tatiany Pawłowej. Monografia nie wyczerpuje tematu, lecz co ważne – ustosunkowuje się do istotnych wyzwań filozofii, do pytań o status zwierząt, możliwość/konieczność objęcia ich ochroną etyczną lub prawną, motywacje w podejmowaniu dyskusji nad tymi zagadnieniami,czy też nad stanem dyskusji w różnych nurtach filozofii.
Świnki naturalne. Zaraz zaczną ryć i będą brudne, ale nie przestaną być czującymi, myślącymi stworzeniami.
https://www.facebook.com/MenschundPolitikheute/videos/547474225628249/
King, Barbara J. Osobowość na talerzu. Kim są zwierzęta, które zjadamy. Wyd. W.A.B. 2018
Bohaterami "Osobowości na talerzu" są zwierzęta, które w świadomości większości ludzi funkcjonują najczęściej jedynie jako serwowane na obiad czy kolację dania. Tymczasem Barbara J. King, przytaczając wyniki najnowszych badań naukowych, a także opisując własne doświadczenia ze zwierzętami, udowadnia, że to żywe istoty posiadające osobowość, emocje i inteligencję.
Tokarczuk, O. Moment niedźwiedzia. Krytyka Polityczna, 2012
Czy zwierzęta noszą maski? I co się kryje w ich oczach, skoro „nie ma tam duszy”? Czy możliwa jest heterotopia – świat radykalnie inny od naszego, gdzie „nie ma mowy o zabijaniu i zjadaniu”, bo Inni to „partnerzy, bliscy”? Gdzie zamiast wiedzy-władzy mamy strategię świadomej niewiedzy, a zamiast dominacji – współodczuwanie?
Rotzetter, A. Głaskane, tuczone, zabijane. Święty Wojciech, 2013
Autor – szwajcarski kapucyn zapytuje, co się stało z naszą zdolnością do empatii w stosunku do „braci mniejszych”. Wzywa nas, abyśmy nie godzili się na cierpienie zwierząt wskutek hodowli, chowu, transportu oraz metod ich uśmiercania, włącznie z ubojem rytualnym. Za pomocą rzeczowej argumentacji udowadnia, że współczesne style życia i sposoby odżywiania kryją w sobie wielkie ryzyko dla przyszłości Ziemi. Apelując o zrównoważony ekologicznie styl życia, podkreśla, że wszystkie elementy przyrody, niezależnie od tego, jaką przedstawiają wartość dla człowieka, mają wielką wartość dla Boga.
Jaeschke, Tomasz. Stanisławska Irena A., Sumińska, Dorota. Nieboskie stworzenia. Jak kościół wyklucza. Krytyka Polityczna, 2019.
Dlaczego Kościół nie kocha wszystkich boskich stworzeń, choć chrześcijaństwo jest ponoć religią miłości? Dlaczego wyklucza zwierzęta? Dlaczego godzi się na rzeźnie, polowania i sprowadza czujące istoty do roli pożywnego posiłku? Czemu nie ma poszanowania dla ekologii planety w jej stworzonej przez Boga nieskalanej doskonałości? Skąd się bierze lęk kleru przed traktowaniem kobiet jako pełnoprawnych osób? Skąd taki problem z ludzkim podejściem do uchodźców, osób niepełnosprawnych, czy homoseksualnych? Czy Kościół może się jeszcze zmienić?
Z Dorotą Sumińską,, doktor weterynarii i Animalpastorem Tomaszem Jaeschke, duszpasterzem ludzi i zwierząt, rozmawia Irena A. Stanisławska.
Godfrey-Smith, Peter. Inne umysły. Ośmiornice i prapoczątki świadomości. Wydawnictwo: Copernicus Center Press, 2019
Autor tropi zwyczaje i zdolności poznawcze jednych z najbardziej zadziwiających zwierząt żyjących na kuli ziemskiej: głowonogów, ze szczególnym uwzględnieniem ośmiornic.